Het Klimaat In De 21e Eeuw

Het klimaat verandert ingrijpend in de 21e eeuw. Nog erger dan we al vermoedden. Zonder dramatisch te doen of te doemdenken, zullen de jaren tussen 2040 en 2090 bepalend zijn voor ál het leven op aarde. Al sinds de jaren '80 van de vorige eeuw weten we dat het klimaat ingrijpend aan het veranderen is. Voor Nederland betekende dat eerst langer en meer regen. Inmiddels zitten we in de 20's en krijgt Nederland een van oorsprong Zuid-Frans klimaat. Meer droogte en hittegolven, een veel lager peil van het bodemwater en meer mislukte oogsten door droogte, extreme regenval en allerlei ziekten. De aardappel krijgt het zwaar te verduren en de banaan is met uitsterven bedreigt, net als de koffieboon.

Er ligt nu een nieuw klimaatrapport wat nog veel meer slecht nieuws voorspelt. De stijgende zeespiegel stijgt sneller dan verwacht, het ijs op de Poolkappen breekt af en smelt sneller dan verwacht, een eiland als Jakarta zinkt nu al tot onder de zeespiegel en het hele eiland met 10 miljoen inwoners moet geëvacueerd worden, maar ook Italië's Venetië wacht een onderwater lot. Landen als Fiji, Kiribati en de Marshall eilanden zijn binnen 30 jaar ook verdwenen in de golven en ook hier moet de bevolking elders worden gehuisvest.

Door de stijging van de temperatuur van het zeewater sterven vele soorten koraal en vissen uit en verzuurt het water. Continenten als Noord-Amerika en Afrika, maar ook grote delen van Azië zullen door de hitte van meer dan 50 graden overdag onbewoonbaar worden en als gevolg van schaarste van voedsel en schoon drinkwater zullen ergen tussen de 300 miljoen tot 2 miljard mensen gaan volksverhuizen, met nieuwe oorlogen tot gevolg.

De politiek gaat de wereld niet redden, want die verschuilt zich achter landsgrenzen en haantjesgedrag. Kapitalisme gaat ons niet redden, want het kost allemaal veel geld. Het leger gaat ons niet redden, want die hebben alleen landsbelang in het vaandel staan. En de mensen? Wij gaan de wereld ook niet redden; wij gaan liever feestend ten onder, met de kop in het zand gestoken. Wie of wat gaat de wereld en het klimaat dan wél redden? Daar zijn twee antwoorden voor op dit moment.

Het eerste antwoord zijn wetenschappers. Zij hebben kennis en gegevens tot hun beschikking. Zodra kapitalisme dit ziet als een grondstof die gewonnen kan worden, gaat het snel. Met de huidige wetenschappelijke kennis en bevindingen kunnen we al zo'n 30 jaar ontzettend veel in gang zetten. Maar het gaat té langzaam en op té kleine schaal (lokaal en regionaal niveau). We moeten daarom het hele systeem van een grotere afstand bekijken. Vanuit de ruimte is de planeet één organisme, één biotoop. Vanuit die visie kunnen we het hele probleem aanpakken. Een wereld zónder grenzen, zónder politiek en zónder kapitalisme voorop. De patiënt is ziek en heeft koorts, maar is nog te behandelen.

1. de huidige economie moet worden be-eindigd. We moeten gezamenlijk stoppen om voor winst de planeet te plunderen en te vervuilen. Dat kan in een nieuw stelsel van een circulaire economie. Dat gaat voor een klein deel ten koste van onze huidige welvaart en economisch model, maar het levert een leefbare planeet op voor onze kinderen en kleinkinderen. Een voorbeeld van circulaire economie passen we al toe: recycling. Dit moet echter nog veel effectiever en fijnmaziger (naar Japans voorbeeld) worden toegepast. Hier is nog veel winst voor de planeet te behalen.

2. een basisinkomen voor iedereen in de wereld. Elke wereldburger zou waar dan ook ter wereld maandelijks een bedrag moeten krijgen, waar geen tegenprestatie voor hoeft te worden geleverd. Dit zou met een nieuwe digitale wereldmunt mogelijk kunnen worden. Van dit basisinkomen is je huur betaald, je energierekening, je basisverzekeringen en een minimale hoeveelheid voedsel. Wat dit oplevert is dat mensen niet meer hoeven te reizen (geen woon-werk verkeer meer) dan noodzakelijk, er van huis uit kan worden gewerkt, en er geen dwang en controles meer zijn om te moéten werken. Dure controlesystemen, uitkeringen, toeslagen komen allemaal te vervallen en iedereen kan leven om te ontdekken wat men wil zijn, te leren, studeren, op vakantie gaan, enzovoorts. Dit systeem levert ook veel nieuws op. Naast aanzienlijk minder uitstoot door brandstoffen krijgt de wereld ook een meer tevreden bevolking. Het welzijn van de mens staat weer centraal.

3. vergevorderde robotisering. Door meer en meer robots in te zetten, 7 dagen per week en 24 uur per dag, krijgt deze nieuwe werknemer een gouden toekomst. Hij werkt sneller dan een mens (hogere productiviteit), nauwkeuriger dan een mens (betere kwaliteit van producten), en wordt niet ziek en gaat niet op vakantie (continue productie). De fabrikant die deze robots aanneemt zal zijn winsten met gemak zien verdrievoudigen tot veelvouden daarvan, en hij zal per robot inkomstenbelasting moeten betalen. Van al deze extra productiviteit zal het basisinkomen met gemak kunnen worden betaald.

4. nieuwe vormen van voedselproductie. Door de opschaling van productie met robots kunnen door nieuwe voedselproductietechnieken ontzettend veel voedsel worden geproduceerd voor een fractie van de kosten en met slechts 1% tot 10% van de huidige nodige hoeveelheid water. We kunnen met gemak voedsel verbouwen voor 25 miljard mensen. Voedselprijzen zullen dan ook slechts een fractie zijn van wat ze nu zijn en over de hele wereld zal vers voedsel in overvloed beschikbaar worden.

5. onbeperkt schoon drinkwater. Het lijkt vergezocht, maar dat is het niet. Desalinisatie is slechts één oplossing om zout zeewater door membranen te leiden via omgekeerde osmose, waarna je schoon drinkwater zonder enige vervuiling overhoudt, plus een hoeveelheid brine, ofwel superzout water. Dat laatste kan worden gebruikt om bijvoorbeeld de Dode Zee aan te vullen, iets wat zeer dringend nodig is op dit moment. Een andere oplossing is om wat onbemande drone schepen rond de Poolgebieden uit te rusten met warmte elementen en een waterzuiveringsinstallatie, die het Poolijs smelten en als zoet water kunnen exporteren over de hele wereld. Een andere oplossing is om (voor Europa) dijken te bouwen tussen Frankrijk, Engeland en Noorwegen. Ruim 500 km dijk. Dat zal er voor zorgen dat het hele gebied van de Noordzee en Oostzee één groot zoetwaterbassin gaat worden; er is dan ruim voldoende drinkwater beschikbaar (voor Europa). 

6. bebossen per drone. In één jaar tijd 1 miljard bomen planten? Het kan. Door drones met gps-coördinaten te laten vliegen over een stuk woestijnzand, kunnen deze aantallen met gemak en volledig geautomatiseerd worden geplant. Naast een afkoeling van het klimaat zorgt het hout weer voor veel nieuwe productiviteit met nieuwe houtkap projecten.

7. CO2 vermindering. Hoewel de oceanen veel CO2 opnemen, is dit proces door temperatuurstijgingen en verzuring ontregeld. Echter, met industriële afvangers kan de lucht uit de atmosfeer worden afgezogen en kan deze chemisch worden verbonden met waterstof, waarna schone brandstof ontstaat, die in de huidige verbrandingsmotoren kan worden gebruikt. Deze nieuwe brandstof kent géén CO2 uitstoot meer.

8. duurzame schone energie. Windmolens en zonnepanelen zijn een leuk begin, maar het is bij lange na niet genoeg om de wereldbevolking duurzaam van stroom te voorzien. Biomassa is duur en niet voldoende, getijden-opwekking staat nog in de kinderschoenen. Waterstof is een mooie start van duurzame energie, maar is nu nog te kostbaar; pas bij volledige globale opschaling kan dit een alternatieve schone brandstof worden, die schoon drinkwater uitstoot via de uitlaat. Tokamaks of stellerators zijn nu nog duur om te bouwen en het duurt jaren voordat ze zijn opgestart, maar dan is onbeperkte schone energie binnen handbereik. Één badkuip aan water kan in principe voldoende brandstof zijn om een stad met ruim 100.000 inwoners één jaar lang van stroom te voorzien, zonder enig risico.

Een ander ideaal is een kerncentrale van de 4e generatie. Deze werken o.a. op het kernafval van de oude centrales en maken dat helemaal schoon op. We ruimen letterlijk de planeet op van kernafval met deze nieuwe centrales en er zijn geen meltdowns meer mogelijk. Ergens in de 21e eeuw kan het ruimte-zonnescherm met magnetronstralen ook een oplossing vormen. Zonnestralen worden in de ruimte opgevangen door een groot scherm, en via een magnetronstraal komt het door de dampkring op aarde terecht in een energiecentrale, die vervolgens stroom opwerkt op traditionele manier. Ook een betere vorm van geothermische warmte zou in de toekomst ons van oneindige energie kunnen voorzien.

Kortom: de planeet is nog enigszins te redden, als we de wetenschap als wereld gezamenlijk zijn werk kunnen laten doen. Als één planeet, met één bevolking, zonder grenzen, zonder eigen politiek of winstbejag, maar met een gezamenlijk doel. Het is te doen. Het kán. Het is aan ons, want het moet nú gebeuren. De tijd van praten, politiek of gelden vinden zijn voorbij; het is tijd om in actie te komen voor de planeet. Want de Aarde kan beste zonder ons, maar wij kunnen niét zonder de Aarde.

Video's