(Wouter Engler- Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0)
Het zijn vandaag, 22 november 2023, verkiezingen voor de Tweede Kamer in Den Haag. Nederland kiest uit een ruime hoeveelheid oude en nieuwe partijen met eventuele voorkeurstemmen een nieuwe politieke richting. Dat is het fijne aan een vrije democratie, dat we als volwassenen ons stemrecht kunnen laten gelden.
Maar we laten in het midden wié of wát er gestemd moet worden vandaag; iedereen heeft zo zijn kijk en mening op Nederland, en dat is ook prima in een vrije democratie. De meeste stemmen gelden, met oog voor de minderheid. Dát is de essentie van democratie tenslotte.
Maar wat we de afgelopen weken hebben gezien, gehoord en meegemaakt, is vrij on-Nederlands te noemen. Amerikaanse stijl tv-debatten met veel ruimte voor show, en ook vooral: op de persoon gespeeld in plaats van op de politieke partij of agenda. Fysiek geweld was er ook, tot tweemaal toe tegen dezelfde persoon gericht. Willen we dit allemaal wel in Nederland?
Laten we eens nader kijken tot wat het hoort in te houden, om politicus te zijn. Want de laatste kwart eeuw is Nederland alleen maar verder politiek afgegleden, versplintert en verhard. Alles voor het eigen gelijk, lijkt het wel. Dat is geen politiek; dat is populisme. Je roept het één, en je doet vervolgens het ander. Zo kom je als land niet verder.
Wat zien we dan wél graag in een politicus?
eerlijkheid
laten we eens beginnen met het allerbelangrijkste: eerlijkheid. Een politicus moet onder alle omstandigheden eerlijk zijn. Dat is geen principe kwestie of filosofische gedachte, maar een eerste vereiste. Wees eerlijk ten allen tijde, of het nu goed nieuws of slecht nieuws is. Eerlijkheid duurt het langst. Populisten die roepen dat buitenlanders en asielzoekers het grote probleem zijn, om vervolgens bij regeringsdeelname hier weinig tot niets aan te doen, zijn leugenaars per definitie. Ze roepen om stemmen te winnen, maar lossen vervolgens helemaal niets op. Wees eerlijk.vertrouwen
hét grote probleem op dit moment is de haast onoverbrugbare kloof tussen politiek en burger. De laatste 25 jaar voelden mensen zich beroofd en belazerd, om diverse redenen. Een politicus hoort daarom naast eerlijkheid ook vertrouwen uit te stralen en uit te bouwen, zodat stukje bij beetje Nederlanders weer het gevoel krijgen belangrijk te zijn, niet onder een vergrootglas te liggen, weer trots te zijn op Nederland en de BV Nederland (die behoorlijk is uitverkocht), en zich weer vrij en gelukkig te voelen.
Het overheidsbeleid ten aanzien van de burger moet anders, vrijer. Niet direct als fraudeur worden aangemerkt bij een foutje, niet direct beoordeeld of veroordeeld worden bij een gesprek of een controle. Een luisterend oor met begrip voor een persoonlijke situatie doet vaak meer wonderen. De overheid dient te helpen bij problemen, de burger te beschermen en de juiste hulp aan te bieden. Dat is nu helaas nog vaak anders, iets wat ook de Nationale Ombudsman constateert.
Met vertrouwen overbrug en verklein je de kloof weer tussen burger en overheid.vakkundigheid
De laatste 25 jaar heeft Nederland alleen maar technocratische kabinetten gekend, in mindere of meerdere mate. Simpel gezegd: géén mensen met verstand van zaken, maar advies wat werd ingekocht met een flinke zak geld. En dáár ging en gaat het mis. De Nederlandse bevolking kiest mensen op de kieslijst, terwijl ingekocht advies van externe bureaus uiteindelijk het kabinetsbeleid gaan bepalen. Dat werkt niet in de praktijk; het is ook nog eens ondemocratisch. Kiezersbedrog.
Een politicus dient een flinke hoeveelheid ervaring mee te nemen naar Den Haag. Vakkennis, praktijkervaring, contacten, en direct contact met de eigen achterban. Aanwezig zijn op elke vergadering. Studeren op moeilijke materie en ingewikkelde zaken. Internationale kennis, culturele kennis. We moeten af van personen die met een zak geld een eigen partij oprichten en vervolgens al schreeuwend door het land gaan op campagne om angst, onzekerheid en zelfs haat te zaaien.
Nee, een goed politicus gaat vakkundig en professioneel te werk. In debat op inhoud en politieke voorkeuren, niet gericht op iemand persoonlijk; dat is laag en onprofessioneel. Het is nooit één persoon die de partijpolitiek uitvoert, en daarom hoort een partij te worden aangesproken in debat, en niet een persoon persoonlijk.enthousiasme
Een politicus moet energiek zijn, en vooral ook enthousiast. Het werk is monotoon, uitputtend, stressvol, en concentratie is op elk moment noodzakelijk. Topsport dus. Ongeacht leeftijd, afkomst, of vooropleiding, moet een politicus daarom enthousiast vertellen over plannen, en als het slecht nieuws is, ook vertellen waarom Nederland door een zure appel heen moet bijten.
Door gemotiveerd te debatteren en te spreken, wek je energie op bij Nederlanders, maar vooral ook begrip, als je bij slecht nieuws de tijd neemt om het nader te verklaren. Wees gemotiveerd, energiek en enthousiast, en dan heb je als politicus al de strijd bij voorbaat gewonnen,.verbindend
Nederland had vandaag de keuze uit méér dan twintig partijlijsten, een ongekende hoeveelheid. Dat komt Nederland niet ten goede. De laatste kwart eeuw zagen we het politieke spelletje steeds vaker voorbijkomen: dissidente kamerleden die als éénmansfractie verder gingen, een afbraak van de drie traditionele partijen (PvdA, CDA, VVD), diverse uitbraken op politiek rechts (Hirshi Ali, Trots Op Nederland, PVV, FvD), en een samenwerking op links (PvdA, Groen Links), plus groei op centrumrechtse nieuwkomers (CDA 2.0 voor het gemak) met o.a. NSC en BBB.
Het verdeelt de politieke Tweede Kamer, het verdeelt de effectiviteit van onze overheid, het verdeelt de burger. Meer dan 5 partijen heeft Nederland écht niet nodig om te kunnen werken en leven. Politiek links, midden en rechts, en aan beide zijden nog een uiterste tak is méér dan genoeg en werkt voor de kiezer veel effectiever. Ook het formeren van een kabinet ná de verkiezingen gaat dan een stuk sneller en eenvoudiger.
Politici die de partijen weer kunnen verbinden (eerst middels samenwerking, later middels fusering) zijn keihard nodig op dit moment. Verbinding zorgt voor rust in Den Haag, en voor rust in het land. Reik elkaar de politieke hand in plaats van met de rug naar elkaar toe zitten.vooruitziend
Een politicus hoort niet alleen met het 'hier en nu' bezig te zijn, maar ook veel met de (nabije) toekomst van het land. We willen het allemaal beter hebben en krijgen, en hopen voor onze kinderen en kleinkinderen een nóg beter en welvarend land. Dat is gezond. Populisme is zoals eerder gezegd slechts hard roepen en de angst en onzekerheid aanjagen door naar een zogenaamd probleem te wijzen.
Er zijn veel grotere problemen (ook internationaal) waaraan Nederland moet werken en meewerken, willen we dit land toekomstbestendig maken en houden, juist ook in de toekomst. Want in die toekomst zullen we allemaal leven uiteindelijk. Een vooruitziende blik is dus een pré voor een gekozen volksvertegenwoordiger.open communicerend
Als laatste zien we graag dat een politicus open communiceert. Dus niet bij wijze van een assistent, plaatsvervanger, of communicatievertegenwoordiger. Nee, gewoon zélf je praatje komen doen voor de bevolking. Niet in populaire praatprogramma's, of eigen politieke bladen, maar gewoon op neutraal media terrein. Praat met de mensen die hebben gestemd, maar ook met hen die niet hebben gestemd. Ga in gesprek met de Nederlander; niet vooraf gekozen via een lijstje, maar gewoon op straat, aan de huisdeur, of op televisie, krant of social media. Doe een vragenuurtje (AMA), hou Nederland op de hoogte, vertel over de maaltijd thuis, of over die laatste internationale vergadering.
Nederland wordt gevoelsmatig té weinig persoonlijk geïnformeerd via de vele mogelijkheden, of niet voldoende open. Maak dáár werk van en het vertrouwen in de politiek zal langzaam terugkeren.
Tenslotte: wát de uitslag morgen ook zal zijn, laten we hopen dat wij als Nederlanders weer snel een terugkerend vertrouwen zullen krijgen in de politiek, geleid door mensen met visie en vakkennis, enthousiast open en vooral eerlijk en verbindend. Want dát is wat Nederland nu het allermeeste nodig heeft.
