Digitale Magneetband: De DCC

Philips DCC 600

Als in de jaren '80 de compact disc gemeengoed wordt in de huiskamers, ontwikkelt een ander medium zich verder op een heel andere manier. Waar de eerste generatie thuiscomputers vooral programma's mee opsloeg en laadde, waren cassettebandjes. Cassettebandjes die gewoonlijk ook audio bevatten, werden gebruikt om nu digitaal nullen en enen op te slaan. De compact disc in een computer was toen nog ondenkbaar. Eind jaren '80 werd met de tweede golf thuiscomputers de diskette of 3,5 inch floppy disk gemeengoed bij de computers; eveneens een magnetische drager van informatie.

Het cassettebandje kwam dus qua populariteit flink in de verdrukking en verloor zowel in de hobbykamer als in de woonkamer snel terrein aan respectievelijk de floppy en de cd. In een ultieme poging om het formaat nieuw leven in te blazen bedacht Philips (eveneens uitvinder van de compact cassette) een nieuwe digitale speler: de dcc, een afkorting voor digital compact cassette. De ingenieurs hadden hier lang en breed over nagedacht en de nieuwe standaard was van allerlei handige functies voorzien.

Laten we met het meest ingenieuze beginnen: backwards compatibility. Al je oude, al bestaande compact cassettes kon je afspelen in de nieuwe speler. Maar dat was nog niet alles: door de nieuwe digitale electronica werd het geluid dusdanig verbeterd, dat dit hoorbaar was. Al je oude cassettes klonken opvallend mooier op een dcc speler. Uiteraard bevatte het systeem een auto reverse functie, zodat je aan het einde van het bandje de cassette niet handmatig hoefde om te draaien. En het werd nóg beter, want één van de nieuwe functies kwam af van de compact disc spelers: direct naar een volgend of vorig nummer gaan. Het systeem 'luisterde' naar pauzes tussen twee nummers en wist dat daar een volgend nummer begon. Hetzelfde nummer blijven herhalen? Geen probleem voor een dcc speler. 

De digitale compact cassette speler kwam dus met flink veel nieuwe foefjes voor de al bestaande cassettebandjes. Maar het apparaat kon nog veel meer. De nieuwe digitale compact cassettes waren helemaal opnieuw ontworpen.

Om te beginnen het doosje. Er was geen openklapbaar deksel meer aanwezig, maar je schoof de cassette omhoog uit de casing. Een booklet, zoals we dat al gewend waren bij de compact disc, was eventueel al bijgevoegd bij voorbespeelde cassettes, vol informatie over de artiest en songsteksten. De dcc cassette zelf kon ook een grote sticker bevatten met een afbeelding of tekst. Dan de behuizing van de cassette zelf: Philips had goed gekeken naar videobanden en floppy disks. Een door het mechanisme te verschuiven aluminium schuif beschermde de tape. De tape zelf had meerdere sporen; hierdoor kon naast audiogeluid ook een digitaal spoor met zogenaamde 'markers' (digitale markeerpunten op de tape) gelijktijdig aangeven waar er een nieuw nummer begon, zodat je versneld voor- of achteruit kon spoelen naar een andere track. Op weer een ander spoor werd gelijktijdig de artiest en titeltrack vermeld.

De maximale looptijd was 90 minuten per cassette, gelijke looptijden als van de bestaande compact cassettes. Zo'n marker kon je via de dcc speler ook zelf ingeven als je zelf tapes opnam, handig. De duurdere dcc spelers konden eveneens opnemen via digitale technieken, waardoor het opgenomen dcc geluid altijd superieur klonk over analoge compact cassettes. We gaan niet in het technische verhaal duiken; het is voldoende om te weten dat echt iédereen het verschil merkbaar kon horen op dezelfde installatie. Zo'n dcc speler paste immers universeel op de bestaande geluidsinstallatie of stereotoren; een kwestie van 2 tulpstekers verbinden en je was zover.

Het is jammer dat de dcc nooit is uitgegroeid tot een nieuwe standaard. Dat verdiende het wel; alles was immers superieur te noemen aan zijn voorganger de compact cassette. Maar wat heeft dcc dan uiteindelijk de das omgedaan?

1. (wederom) marketing. Net als het Video 2000 videosysteem heeft Philips altijd een leidende rol gehad in productontwikkeling en kwalitatief hoogwaardige producten. In marketing waren ze ronduit slecht, zo is het nu eenmaal. Het publiek wist destijds amper van dcc, er werden geen demonstraties in de winkels gehouden, er werd nauwelijks (aparte) reclame voor gemaakt. Een topproduct wat zijn afnemers niet vind, is ten dode opgeschreven. Mensen wisten niet dat je er ook de oude cassettes in kon afspelen, mensen wisten niet van de digitale voordelen van de dcc speler, mensen wisten niet van de hoorbaar betere geluidskwaliteit.

2. de concurrentie. concurrent Sony had zo zijn eigen onderzoek gedaan en kwam met een heel ander formaat, wat niet compatible was, maar dankzij een veel grotere advertentie campagne zijn product wél aan de man bracht: de Sony DAT (Digital Audio Tape) recorder. Het apparaat was duurder, niet compatible zoals gezegd met de compact cassette en op zijn hoogtepunt ook slechts voor een deel van de consumentenmarkt interessant. Ook dit product was geen lang leven beschoren.

3. media opvolgers. Het was in de jaren '90 een wildgroei aan nieuwe media en standaarden. De compact disc kreeg een computerneefje in de vorm van de cd-rom, het .wav formaat verschoof al voorzichtig naar het .mp3 formaat en het internet kwam voorzichtig om de hoek kijken, waardoor mensen van alles konden delen wereldwijd. Een optische schijf die meer informatie kon bevatten dan een magnetische tape of schijf heeft ervoor gezorgd dat dcc slechts van korte duur was. Was het medium te laat gekomen? De cassettebandjes werden nog steeds grif verkocht en gebruikt, net als elpees en cd's. 

Het zal een combinatie van factoren zijn geweest die uiteindelijk de digital compact cassette niet tot een groot commercieel succes hebben gebracht, wat het overigens wel verdiende. De tapes waren echt beter, de apparatuur was superieur. Maar als je je kopers niet bereikt, én de markt is aan het veranderen door de komst van de computer, dan loopt het heel snel tot een eind. Hoe goed die intenties ook waren.

Wie Ik Ben

oprichter en oud-voorzitter Puch Touring Club Nederland 1987 t/m 1994, oprichter en oud-voorzitter Stichting Bevordering Bromfietsgebruik 1991 t/m 1994, oprichter en oud-webmaster De Grootste Puch Maxi Site Ter Wereld 1998 t/m 2001, naamtegel @ Boompjeskade, Rotterdam sinds 1998, naam in atomen geschreven op aluminium target marker, geland door Hayabusa ruimtesonde in 2005 op asteroide 1998 SF 36, oprichter en oud-webmaster Back to Lowlands community 2001 t/m 2009, officieel verkozen tot 'Ultimate Diehard Lowlander' door Oor Magazine in  2005, oprichter en oud-webmaster Low-Lands.nl fansite 2005 t/m 2022, officieel verkozen tot Time Magazine's 'Person Of The Year' 2006, oud-recensent MusicFrom.nl 2006 t/m 2013, co-houder van 1 wereldrecord in 1986 en 2 wereldrecords in 2008, oud-recensent 3voor12 Overijssel 2007 t/m 2009, oprichter en oud-webmaster Nirwana Tuinfeest startpagina 2009 t/m 2021, oprichter en oud-webmaster NirwanaFestival twitter 2009 t/m 2021, oprichter en oud-webmaster Zwolz.nl wijkwebsite Zwolle Zuid 2010 t/m 2012, directeur/eigenaar en oprichter van webshop Pandorrah.nl 2012 t/m heden, naam naar Mars gevlogen aan boord van NASA's Orion Flight Test 2014, oprichter en oud-webmaster spellensite Collect.One 2015 t/m 2020, oprichter en oud-webmaster 27MC.org 2020 t/m 2021. alle artikelen op deze site zijn 100% door mensen gemaakt en geschreven.

Waar Ik Voor Sta