Philips LFD 4819
De kwaliteit van audiogeluid heeft reuze sprongen gemaakt sinds de jaren '80. Het is onvoorstelbaar welke doorbraken op de manier waarop we geluid opnemen, afspelen en beluisteren we -vaak ongemerkt- hebben meegemaakt. De geluidskwaliteit is bijna van studiokwaliteit in elke woonkamer tegenwoordig. Die inspanningen zijn sinds het begin van geluidsspelers continue geweest: vanaf de eerste wasrollen in de 19e eeuw tot op de dag van vandaag is er vraag naar betere manieren om geluid op te nemen, af te spelen en te beluisteren.
Was het midden vorige eeuw dat de bandrecorder hoogtij vierde als summum van geluidstechniek, in de 60's was dat de handzame mono platenkoffer, en in de 70's kwam de compact cassette in opmars. Wat gelijk bleef, was de manier waarop we naar radiozenders luisterden. Eerst via de welbekende buizenradio (waarvan er nog flink veel werken in de 21e eeuw!), en vanaf de 70's werd de portable transistor radio een bekend beeld op het strand en in de achtertuin.
De jaren'80 brachten een verdere revolutie opgang: het audiorack ofwel de "stereotoren". Een (vaak houten) meubel met daarin opgestapeld enkele decks vol moderne electronica en losse speakerboxen van hout (en later plastic). In 1981 werd ik de trotse eigenaar van een Philips audiorack: de 630L. Voor iets meer dan 1.000 gulden (€453,78) had je, voor die tijd, het summum aan audio in huis. Het was veel geld, maar daar kreeg je destijds ook bijzonder veel voor terug:
1981 Philips 630 L Hi-fi audiorack
het rack AH006/L02 zelf was gemaakt van spaanplaat met notenhout motief, met sierstrips, zwenkwielen en een gerookt glazen deur met magneetsluiting aan de bovenzijde. Bovenop was ruimte voor de draaitafel, boven in het rack werden de losse decks opgestapeld en onderin het rack was opbergruimte voor de elpees. De F7112 draaitafel was een semi-automatische uitvoering met diamanten naald, De geïntegreerde radio-versterker AH303 was voorzien van een analoge AM/FM draaiknop en wijzerdisplay, FTC met FET-tuner, een 2 x 30 watt versterker met aansluiting voor 4 boxen en 2 cassettedecks, 5 toetsen voor voorkeurzenders, een Loudness-regeling, en een cassettedeck N5361/50 met Dolby, cue/review en instellingen voor ferro, chroom en metal cassettes. Dit was met recht een hifi-installatie voor die tijd. Het geheel werd aangevuld met voor die tijd nieuwe 3-weg speakerboxen van 30 watt.
Goed, maar wat kon je er mee en wat had je er aan?
Allereerst verving het audiorack alle "oude" apparatuur. Middels de DIN-aansluiting op de achterzijde kon je alle spoelen van de bandrecorder overzetten op een compact cassette. En zo'n bandrecorder was in liggende stand qua oppervlakte even groot als het audiorack. Ook de buizenradio kon de deur uit. Het mono-platenspelertje met ingebouwde speaker in de draagkoffer verdween eveneens heel snel. Dit audiorack had al die apparaten in één. De elpees en singles klonken opeens in volledig stereo en door de diamantnaald helderder dan ooit. Opnemen van plaat naar cassette verliep vlekkeloos; zelfs het arm-mechanisme was stil en onhoorbaar tijdens een opname naar cassette, iets wat bij goedkopere merken nog wel eens te horen was. Nee, dit was échte stereo van hoge kwaliteit. Tel daarbij op de Dolby ruisonderdrukking voor cassettes, en de duidelijk hoorbare Loudness-schakeling op de versterker, en 30 watt vermogen liet de kamer trillen.
Het audiorack was ook stijlvol. Waar voorheen dergelijke apparaten werden weggestopt in een hoekje, kreeg het audiorack een prominente plaats in de woonkamer. Het was stijlvol om te zien, het geluid was levendig en dynamisch en de radio zorgde voor vermaak voor het hele gezin. De electronica deed massaal zijn intrede in de woonkamers en veroverde permanent een plaats in het meubilair. Eind jaren '80 werd het vervangen voor een beter exemplaar. De techniek moderniseerde steeds sneller en de ontwikkelingen in geluidsbelevenis eveneens. Maar voor de beginjaren '80 was dit een geweldige vinding en goed voor een permanente plaats in het interieur. Luisteren, opnemen en afspelen werd een favoriete bezigheid van menig tiener en volwassene.